ΛΕΥΚΩΣΙΑ 1965 ΠΡΑΣΙΝΗ ΓΡΑΜΜΗ

Δεκέμβριος 1965: Η Λευκωσία της πράσινης γραμμής

Περιοδικό «Soldier»  THEY STAND BETWEEN - Αυτοί στέκονται ανάμεσα Γιάννης Πεγειώτης Εκπαιδευτικός και Ερευνητής Το βρετανικό περιοδικό «Soldier» είναι περιοδική έκδοση του Βρετανικού Υπουργείου Αμύνης, που κατά καιρούς έχει αφιερώσει σελίδες του στην Κύπρο και τα βρετανικά στρατεύματα που εδρεύουν στο νησί. Το τεύχος του περιοδικού που κυκλοφόρησε το Δεκέμβριο του 1965, αποτελεί μια από τις πλέον ενδιαφέρουσες φωτοεικονογραφήσεις της Κύπρου στα χρόνια του ’60 και της χωριστικής απόπειρας που προχωρούσε μυστικό του τρόπου και χωρίς να υπάρχει κριτική και προβληματισμός (πλην ελάχιστων εξαιρέσεων) για τις οργανωμένες μεθοδεύσεις διχοτόμησης και εδαφικού διαμελισμού. Οι δεκαπέντε φωτογραφίες του αφιερώματος χάριν στην εμπειρία του  Frank Tompsettσυλλαμβάνουν μια πραγματικότητα τραγική και αποκαλυπτική. Επιπρόσθετα το κείμενο του Russell Miller θα πρέπει να μελετηθεί με προσοχή. Καλογραμμένο, με πλήθος πληροφορίες, με διεισδυτική ματιά στα γεγονότα αλλά με περίτεχνες στρατηγικές στοχεύσεις. Είναι κατά τη γνώμη μου, από τις πιο περίτεχνες εικονογραφήσεις των διχοτομικών τακτικών που εφαρμόζονται στο νησί εκείνα τα χρόνια. Μια ερευνητική τεκμηρίωση της υλοποίησης της μεθόδου «ασταθούς σταθερότητας» που τακτικά και στρατηγικά αναλύεται τα τελευταία χρόνια σε επιστημονικά συγγράμματα διεθνών σχέσεων, γεωπολιτικής και πολιτικής γεωγραφίας. Οι εκπληκτικές φωτογραφίες από τη Λευκωσία του 1965 ομιλούν από μόνες τους. Η σημειολογία των πινακίδων είναι αποκρουστική και αποκαλυπτική: «Green Line-Danger-Turks:Ahead». Ειρηνευτές παντού στις στέγες της εντός των τειχών Λευκωσίας, απέναντι από τουρκική σημαία κοντά στο ξενοδοχείο Λήδρα Πάλας. Πρωινή σύσκεψη των επικεφαλής των ειρηνευτικών αποσπασμάτων στο αρχηγείο της Δυνάμεως. Τέλος Καναδός ειρηνευτής προβαίνει σε σωματική έρευνα Έλληνα οδηγού προτού συνοδεύσει ελληνικό «κομβόι» μέσα από επικίνδυνο τουρκοκυπριακό θύλακα. Στο κείμενο ένθετα υπάρχει μια συνέντευξη του Αρχιεπίσκοπου Μακάριου μαζί με μια φωτογραφία του. Η συνέντευξη σύντομη και μεστή αποτελεί μια ευγενική αναγνώριση των καλών υπηρεσιών της Ειρηνευτικής Δύναμης και μια απόπειρα να καταδειχθεί η απόπειρα διαχωρισμού των τουρκοκυπρίων με τη βίαιη καθοδήγηση της ηγετικής τους ομάδας. Τονίζει το γεγονός ότι, δεν επιτρέπουν σε όσους τουρκοκύπριους επιθυμούν να επιστρέψουν στις εστίες τους. Επεξηγεί τις παραμέτρους της ένοπλης «προστασίας» από την τουρκοκυπριακή ηγεσία όσων έχουν συγκεντρωθεί στις διχοτομικές περιοχές. Το τραγικό είναι ότι δηλώνει αυτές τις αλήθειες σε εκφραστικό όργανο των αρχιτεκτόνων του διχοτομικού διαχωρισμού. Στα απόρρητα έγγραφα της εποχής η τουρκοκυπριακή τακτική είναι κατ’ ουσία πρόταση στρατηγικού κέντρου που επιχειρεί να ελέγξει περίτεχνα και βίαια το νησί και το μέλλον του για πολλές δεκαετίες ακόμη. Ένα βρετανικό στρατιωτικό περιοδικό διδάσκει και επιβάλλει καλή ανησυχία. Εικονογραφεί κινδύνους διχοτομικών στρατηγικών προϊστορίας εβδομήντα σχεδόν ετών.